بررسی و چگونگی تغذیه در کوهستان
کوهنوردی از ورزشهای محبوب در سراسر جهان است که از زمانهای گذشته تا به امروز طرفدار خود را داشته و دارد. این ورزش هیجان انگیز محدودیتها و بایدها و نبایدهایی دارد که یکی از آنها تغذیه است. به طور حتم کوهنوردی که ساعتها، روزها یا ماههای پی در پی در کوهستان است، امکان پخت و پز و تهیه غذاهای متنوع را ندارد، در عین حال باید از مواد غذایی مناسبی استفاده کند تا بتواند، به سفر و کوهنوردی خود ادامه دهد و انرژی کافی داشته باشد. هرچند قانون یا تبصره خاصی برای تغذیه در کوهستان وجود ندارد ولی در ادامه این مقاله به نکاتی اشاره خواهد کرد که با توجه به آنها کوهنوردی و تغذیه در طول مسیر آسان خواهد شد.
نکات مهم تغذیه در کوهستان
برای تغذیه در کوهستان و در مسیر کوهنوردی باید نکات مختلفی را مورد توجه قرار داد که مهمترین آن وزن و سبک بودن، غذا است تا کوهنورد بتواند به آسانی آن را حمل کرده و برای او مشکلی به وجود نیاورد. دومین نکته مهم برای تغذیه در کوهستان آن است که مواد غذایی باید متناسب با فصل انتخاب شوند، به طور مثال در فصل تابستان بهتر است از مواد غذایی استفاده شود که دیرتر فاسد میشوند و دوام بیشتری در شرایط جوی مختلف و آب و هوای گرم دارند. همانطور که در بسیاری از سریالها، فیلمها و برنامههای تلویزیونی مشاهده کردهایم، بهترین گزینه برای تغذیه کوهنوردان استفاده از غذاهای کنسرو شده است تا کوهنورد بتواند هر زمانی که احساس گرسنگی داشت، به راحتی از آن استفاده کرده و دچار مشکلاتی مانند افت فشار خون یا قند خون نشود.
وعدههای غذایی قبل از کوهنوردی
با توجه به اینکه بسیاری از کوهنوردان صبح زود صعود خود را آغاز میکنند، مهمترین وعدههای غذایی آنها قبل از صعود را شام سب قبل و صبحانه روز صعود شامل میشود. به دلیل اهمیتی که شام شب قبل از صعود دارد، پیشنهاد میکنم از مواد غذایی استفاده شود که به اندازه کافی حاوی کربوهیدارت باشند تا انرژی مورد نیاز بدن کوهنورد تامین شود. برای وعده صبحانه نیز استفاده از مواد پروتئینی میتواند گزینه خوبی به حساب آید، پس در این وعده نیز مصرف شیر یا حتی گوشت بسیار توصیه میشود.
میان وعده در تغذیه در کوهستان
میان وعده نقش مهمی برای تامین انرژی کوهنوردان ایفا میکند و با توجه به سوخت و ساز بالایی که کوهنوردان در زمان صعود دارند، توصیه میشود از میان وعدههایی که حاوی کربوهیدات هستند، استفاده شود. از میان وعدههای مناسب برای کوهنوردان میتوان به کشمش، موز، کره بادام زمینی، خرما و عسل اشاره کرد که هم وزن کمی دارند و هم میتوانند انرژی قابل توجهی برای کوهنوردان تامین کنند.
نوشیدنیهای مورد استفاده برای تغذیه در کوهستان
آب از نوشیدنیهای اصلی است که تمامی کوهنوردان باید به میزان کافی آن را همراه خود داشته باشند زیرا کمبود آب در بدن باعث اختلال در مکانیسم بدن خواهد شد و در مواردی کاهش تمرکز را برای کوهنورد به همراه خواهد داشت. توصیه میشود در آب مصرفی مقداری نمک و قند اضافه شود و تا حد امکان نیز از مصرف آبهایی که در کوهستان به صورت طبیعی وجود دارند، خودداری شود و در صورت نوشیدن این آبها در زمان بازگشت به محل اقامت مقداری آب جوش به همراه یک قاشق سرکه استفاده شود.
وعدههای تغذیه در کوهستان
چنانچه برنامه کوهنوردی شما چند روزه باشد، وعدههایی مانند صبحانه، ناهار و شام در وعدههای تغذیه در کوهستان شما جای میگیرند.
مواد استفاده شده در وعدههای غذایی تغذیه در کوهستان مانند صبحانه ناهار و شام میتواند به صورت زیر باشند:
صبحانه: در این وعده میتوانید از موادی چون بیسکویتها، خرما، عسل، کره (کره بادام زمینی)، تخم مرغ و … استفاده نمایید.
ناهار: از غذاهای مانند کنسروهای لوبیا، ماهی، کالباس و یا سیب زمینی آب پز شده و همچنین از مرغ پخته شده و موادی که دارای کربوهیدرات و پروتئینها میباشند مورد استفاده قرار گیرند.
شام: در این وعده غذایی میتوانید از غذاهای سبک مانند پوره سیب زمینی، خامه، سوپ و … استفاده نمایید.
نتیجه گیری از تغذیه در کوهستان
با توجه به مطالب گفته شده و تحقیقات صورت گرفته در خصوص تغذیه در کوهستان به این مطالب باید توجه شایانی کرد:
1- آب مورد نیاز بدن همواره تامین شود.
2- نقش کربوهیدرات در وعده غذایی کوهستان مهم است و باید به کرات از آن استفاده نمود زیرا سوخت بدن ما از کربوهیدرات در هنگام کوهنوردی است.
3- قند خون بدن باید همواره با استفاده از مواد قندی تامین شوند.
4- استفاده از نمک همواره باید مورد استفاده قرار گیرد. نمک کمک شایانی به از بین رفتن خستگیهای ناشی از کوهنوردی میکند.
5- با توجه به مشکلات تنفسی احتمالی ناشی از صعود استفاده از مواد ترش مانند توصیه میشود.
در پایان نیز توصیه میکنم برای خرید تجهیزات کوهنوردی توجه کافی داشته باشید تا بتوانید صعود دلنشینی را تجربه کنید.